Να αλλάζω συχνά τις ασκήσεις στην προπόνηση μου ή όχι?

Ένα συχνό φαινόμενο που παρατείνεται στις αίθουσες γυμναστηρίων και των personal studio είναι η συνεχής αλλαγή ασκήσεων, ακόμα και σε κάθε προπόνηση. Έχει όμως νόημα αυτή η προσέγγιση ή γίνεται απλά για να μην βαριέται ο πελάτης και για να φαίνεται η προπόνηση περισσότερο «Ψαγμένη»?

Η συχνή εναλλαγή ασκήσεων φαίνεται αρκετά δελεαστική λύση για κάποιον που βαριέται εύκολα (σύμφωνα με τα δικά του λεγόμενα) την προπόνηση με βάρη ή γενικότερα την ενδυνάμωση, αλλά στην πράξη δεν είναι και η καλύτερη επιλογή. Καταρχάς, το σώμα στην συχνή εναλλαγή ασκήσεων δεν προλαβαίνει να προσαρμοστεί στο ερέθισμα που του δίνουμε κάθε φορά με αποτέλεσμα μετά από κάθε προπόνηση ο ασκούμενος να νιώθει πολύ πιασμένος και να νομίζει ότι έχει κάνει καλή δουλειά. Στην ουσία όμως απλά έχει «μπερδέψει» τους μύες του, και τους έχει δώσει καινούργια ερεθίσματα χωρίς κάποιο προγραμματισμό ή στόχο. Αυτό σε βάθος χρόνου όχι μόνο δεν θα έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα, αλλά θα φέρει και πολύ έντονη νευρομυική κόπωση και αυξημένο κίνδυνο τραυματισμού (μύες και τένοντες δεν προλαβαίνουν να προσαρμοστούν γιατί δέχονται συνεχώς εντελώς διαφορετικά ερεθίσματα) .

Έτσι, η συνεχής εναλλαγή των ασκήσεων δεν «σέβεται» την αρχή της προοδευτικής αύξησης της επιβάρυνσης, αφού αλλάζοντας συνεχώς ασκήσεις, δεν μπορεί να υπολογιστεί εύκολα ούτε η προηγούμενη επιβάρυνση(σε κιλά ή επαναλήψεις ή σετ κλπ.) , ούτε η επόμενη που θα θέλουμε να προσθέσουμε.

Ποια είναι η λύση όμως για τα βέλτιστα αποτελέσματα?

Μια πολύ καλή λύση θα ήταν να διατηρήσουμε έναν βασικό κορμό ασκήσεων σε κάθε προπόνηση, και να προσθέτουμε ίσως 1,2 συμπληρωματικές ασκήσεις που μπορεί να είναι και διαφορετικές ανα περιόδους για να δώσουμε έμφαση κάπου που έχει ο ασκούμενος ανάγκη την εκάστοτε περίοδο, ή για να αυξηθεί και η ποικιλία της προπόνησης. Έτσι θα μπορούμε να εφαρμόσουμε την προοδευτική αύξηση της επιβάρυνσης(κιλά, επαναλήψεις κλπ.) και η βελτίωση θα είναι μετρήσιμη και εμφανής (και σωματικά, και προπονητικά). Παράλληλα το σώμα θα προλαβαίνει να προσαρμοστεί στα ερεθίσματα(αφού οι ασκήσεις θα είναι ίδιες), και εμείς θα ξέρουμε πότε θα χρειάζεται να αυξήσουμε ή να μειώσουμε την επιβάρυνση. Επίσης θα μπορούσαμε να αλλάζουμε και κάποιες από τις ασκήσεις κορμού πιο αραιά (ανα 3-4 μήνες ή ανά μεγαλύτερο διάστημα αν θέλουμε πχ. 1-2 χρόνια ή και καθόλου) . Πάντα θα υπάρχει χώρος για βελτίωση και πάντα θα υπάρχουν μικρές παραλλαγές αυτών των ασκήσεων για να μας δώσουν ένα μικρό ερέθισμα παραπάνω για τις περιόδους που δεν υπάρχει επιπλέον βελτίωση. Με σωστό προγραμματισμό και σεβόμενοι τις βασικές αρχές της προπονητικής, η βελτίωση θα είναι συνεχής και ενδιαφέρουσα.

Συμπερασματικά λοιπόν θα μπορούσαμε να πούμε ότι η βαρεμάρα των ασκούμενων δεν έγκειται πάντα στην επιλογή των ασκήσεων, αλλά στα δικά τους προσωπικά κίνητρα και στην πειθαρχεία που κατέχουν (ή προσπαθούν να αποκτήσουν) . Αν μια προπόνηση αρχίσει να έχει καλύτερα αποτελέσματα, κατά έναν μαγικό τρόπο παύει να είναι βαρετή και αποκτά ένα άλλο ενδιαφέρον!

Σωτηρίου Λευτέρης,Physical education and sport sciece (UOA) , Certified Personal Trainer(CPT), Athlete, Founder of New healthier lifestyle Project

‘Ο πανικός’

Είναι μια μέρα σαν όλες τις άλλες. Ξύπνησα μες στο άγχος μου για να προσπαθήσω να εκμεταλλευτώ άλλη μια μέρα στο έπακρο. Σηκώνομαι απότομα από το κρεβάτι μου και τρέχω στο μπάνιο. Ενστικτωδώς ρίχνω λίγο κρύο νερό στο πρόσωπο μου και ξεκινάω να βουρτσίζω τα δόντια μου με βιαστικές και άγαρμπες κινήσεις. Η ώρα είναι οχτώ και μισή και ήδη έχει αρχίσει να περνάει η ιδέα από το μυαλό μου ότι έχω χάσει πολύτιμο χρόνο. ΄΄Πάλι΄΄ σκέφτηκα, ΄΄Λευτέρη΄΄. ΄΄Πάλι το μυαλό σου αρχίζει να τρέχει τόσο γρήγορα από το πρωί΄΄. Δεν δίνω ιδιαίτερη σημασία και συνεχίζω να προγραμματίζω τις επόμενες κινήσεις μου. Σήμερα είχα αποφασίσει να ξεκινήσω σοβαρά τις προπονήσεις μου για το τρίαθλο, αφού δυο μήνες τώρα δεν έχω καταφέρει να βρω μια ροή. Ίσως και να έχω αποφασίσει να τιμωρήσω τον εαυτό μου για τον χαμένο χρόνο των προηγούμενων δυο μηνών, ή για την γενικότερη αναβλητικότητα μου. Αυτό όμως λίγη σημασία έχει για εμένα αυτή τη στιγμή. Σημασία έχει η εκπλήρωση των υποτιθέμενων στόχων μου που θα με κάνουν χαρούμενο και θα μειώσουν το άγχος της καθημερινότητας μου.

Η ώρα είναι ενιάμιση και ήδη καθόμαι μπροστά από τον υπολογιστή μου. Πίνω το καφεδάκι μου και ΄΄απολαμβάνω΄΄ ότι βλακεία πετάγεται μπροστά μου στο YouTube. ΄΄Είναι δημιουργικό΄΄ λέω στον αυτό μου, καθώς συνεχίζω να αλλάζω το ένα βίντεο μετά το άλλο. Κάποια στιγμή κουράζομαι και κοιτάζω το ρόλοι του τοίχου δίπλα μου. Είναι έντεκα. ΄΄Άργησα΄΄ λέω, και ξεκινάω να ντύνομαι γρήγορα και βιαστικά με το αθλητικό μου συνολάκι. Έχω αποφασίσει να τρέξω, σε ένα γηπεδάκι στον Βύρωνα. Δέκα λεπτά μόνο από το σπίτι μου δηλαδή. Καθώς φοράω τα παπούτσια μου και σηκώνομαι με πιάνει μια έντονη αίσθηση άγχους και ζάλης. ΄΄Πάλι΄΄ σκέφτομαι ΄΄Λευτέρη΄΄. ΄΄Πάλι δεν θα καταφέρεις να κάνεις την προπόνηση συνήθεια, και πάλι θα είσαι όλη μέρα μέσα στο άγχος και στην αβεβαιότητα΄΄. ΄΄Αφού ξέρεις ότι χωρίς την γυμναστική και την συστηματική προπόνηση δεν μπορείς να έχεις ισορροπία πουθενά΄΄ ΄΄Είναι κομμάτι της ζωής σου΄΄ ΄΄Πρέπει να την ξαναβάλεις στο πρόγραμμα άμεσα΄΄.

Σηκώνομαι και σκέφτομαι ΄΄καλά να πάθω, που άφησα την προπόνηση μου τόσο καιρό΄΄. ΄΄Είναι φυσιολογικό να αγχώνομαι, αφού είμαι αναβλητικός και ανίκανος΄΄. Αρπάζω την τσάντα μου με το νερό και την μπανάνα, και κλείνω την πόρτα πίσω μου. Φτάνω στο γκαράζ, ανεβαίνω στην μηχανή, και σε δέκα λεπτά είμαι ήδη στο γήπεδο και έχω ξεκινήσει βιαστικά το ζέσταμά μου.

Σήμερα, όπως και όλο τον τελευταίο καιρό, το σώμα μου και οι μύες μου είναι ‘μαγκωμένοι’. Δεν ξέρω γιατί συμβαίνει αυτό, αλλά για κάποιο λόγο το νιώθω έντονα. ΄΄Θα χρειαστώ παραπάνω ζέσταμα΄΄ σκέφτομαι, αλλά το απορρίπτω αμέσως. Για τρέξιμο ήρθα, όχι για crossfit. Άλλωστε αν κάνω ζέσταμα πάνω από πέντε λεπτά, θα αρχίσω πάλι να σκέφτομαι αρνητικά και θα καταστραφεί άλλη μια προπόνηση μου. Ανυπομονώ να ξεκινήσω να τρέχω για να μην σκέφτομαι. Σηκώνομαι πάλι απότομα, και βάζω το ρολόι μου στην λειτουργεία τρεξίματος. Σήμερα η προπόνηση θα είναι χαλαρή. Εκατόν σαράντα με εκατόν πενήντα παλμούς το μέγιστο. Άλλωστε στην αρχή είμαι ακόμα, δεν υπάρχει λόγος να ανεβάσω περισσότερους.

Ξεκινάω να τρέχω και νιώθω μια μικρή ευφορία. ΄΄Αυτό είναι΄΄ σκέφτομαι. ΄΄Αυτό χρειάζομαι κάθε μέρα, όλη μέρα΄΄. Τα πρώτα λεπτά περνούν πολύ γρήγορα και ούτε έχω κοιτάξει το ρολόι μου να δω που βρίσκομαι με τους παλμούς. Μόλις το κοιτάζω, ανακουφίζομαι. Είμαι σταθερά στους εκατόν σαράντα. Συνεχίζω στον ίδιο ρυθμό και βάζω πλώρη για την νέα μου αθλητική ζωή. Μια ζωή με περισσότερη προπόνηση, και λιγότερο άγχος.

Το επόμενο δεκάλεπτο τα πράγματα έχουν αλλάξει ελαφρώς. Έχω αρχίσει πάλι να σκέφτομαι πολύ. Έχω αρχίσει να σκέφτομαι την ζωή μου, τις συνήθειες μου και την αναβλητικότητα μου τον τελευταίο καιρό. Με κυριεύει ξανά ένα απότομο άγχος και λίγος κρύος ιδρώτας. ΄΄Θα περάσει με το τρέξιμο΄΄ σκέφτομαι, και συνεχίζω στον ίδιο ρυθμό, μπας και φύγει όλη αυτή η σαβούρα από το κεφάλι μου. Κοιτάζω το ρολόι μου και οι παλμοί μου έχουν ανέβει στο όριο που έχω θέσει. Εκατόν πενήντα τρεις. ΄΄Πώς γίνεται?΄΄ σκέφτομαι, αφού έχω ακριβώς τον ίδιο ρυθμό. Αποφασίζω λοιπόν να ρίξω λίγο τον ρυθμό μου , γιατί ίσως να το παράκανα και να μην το κατάλαβα. Την ίδια στιγμή ξανακοιτάζω το ρολόι μου και οι παλμοί αντί να πέφτουν ανεβαίνουν. Είμαι στους εκατόν εξήντα και έχω προβληματιστεί. Λίγο ακόμα τρέξιμο σκέφτομαι, και θα σταθεροποιηθούν. Δεν είναι φυσιολογικό αυτό που συμβαίνει. Δυο λεπτά αργότερα νιώθω να συμβαίνει κάτι περίεργο στο σώμα μου. Κοιτάζω το ρολόι μου ξανά, και παρόλο που τρέχω ακόμα στον ίδιο ρυθμό, οι παλμοί μου έχουν φτάσει τους εκατόν εβδομήντα. Σταματάω απότομα και νιώθω να χάνω την γη κάτω από τα πόδια μου. ΄΄Πεθαίνω΄΄ σκέφτομαι, και η καρδιά μου χτυπάει σαν να είναι έτοιμη να σπάσει.  Αρχίζουν να μουδιάζουν τα άκρα μου και νιώθω μια απότομη ζαλάδα. Τα πάντα μαυρίζουν για λίγο και ξαναεπανέρχονται. Τα έχω χάσει και δεν ξέρω τι να κάνω. Αποφασίζω να μην μιλήσω σε κάποιον δίπλα μου, και περπατάω αργά και σταθερά προς την τσάντα μου στην άκρη του γηπέδου. Αρπάζω την μπανάνα με τρεμάμενα χέρια και την καταπίνω σχεδόν αμάσητη. Πίνω νερό και κάθομαι οκλαδόν στο στρωματάκι μου. Τα χέρια μου συνεχίζουν να τρέμουν και αρχίζω να τρέμω και ολόκληρος. ΄΄Τι έχω πάθει ρε γαμώτο?΄΄ σκέφτομαι, ΄΄αφού έχω φάει πολύ καλά πριν την προπόνηση΄΄.

Δέκα λεπτά αργότερα έχω ηρεμίσει κάπως, και σηκώνομαι αργά για να πάω προς την μηχανή. Θέλω να φύγω γρήγορα, αλλά φοβάμαι ότι αν τρέξω προς την μηχανή θα με ξαναπιάσει. Λέω στον εαυτό μου ότι το επόμενο πρωί κιόλας θα κλείσω ραντεβού σε καρδιολόγο ή θα πάω σε νοσοκομείο. Νιώθω ότι έχω πρόβλημα στην καρδιά, και όλο αυτό με αγχώνει ακόμα περισσότερο. ΄΄Πώς γίνεται να μην το έχω βρει μέχρι τώρα?΄΄ σκέφτομαι, και ξεκινάω να οδηγώ αργά και σταθερά προς το σπίτι.

Ήταν η πρώτη βραδιά που κοιμήθηκα με τον φόβο ότι θα το ξαναπάθω. Ήρθαν πολλές ακόμη.

Υ.Γ : Μετά από διάφορες εξετάσεις κατάλαβα ότι δεν ήταν η καρδιά.

Ήταν ο πανικός που χτύπησε απρόσμενα την πόρτα μου.

Σωτηρίου Λευτέρης